Regulamin pracy wprowadza ład i porządek w zakładzie. Zawiera instrukcje związane z procesem pracy, które zobowiązani są przestrzegać zarówno osoby zatrudnione jak i sam zatrudniający. Po co wprowadzać dodatkowy dokument, skoro jest Kodeks pracy? Jak samodzielnie napisać Regulamin i kto musi to zrobić?
Regulamin pracy – co to jest?
O Regulaminie pracy mówi się, że jest to wewnętrzne źródło prawa w przedsiębiorstwie, gdyż reguluje kwestie związane z świadczeniem pracy – organizacyjne i porządkowe, a także wskazuje uprawnienia i powinności zarówno pracowników jak i pracodawcy.
Celem regulaminu pracy jest zindywidualizowana interpretacja przepisów prawa pracy zgodna z potrzebami konkretnego pracodawcy i dopasowująca treść postanowień do charakteru i sposobu prowadzonej działalności charakterystycznej dla specyfiki przedsiębiorstwa.
Zapisy w Regulaminie pracy nie mogą być sprzeczne z Kodeksem pracy, natomiast nie ma przeszkód, by były korzystniejsze dla pracownika, niż przewiduje to prawo pracy. W przypadku umieszczenia jednak punktów niezgodnych z Kodeksem, są one z mocy prawa nieważne.
Przed dopuszczeniem pracowników do wykonywania obowiązków, pracodawca powinien uzyskać od nich pisemne potwierdzenie, że zapoznali się z treścią tego dokumentu.
Regulamin pracy – kiedy należy go wprowadzić?
Nie każdy przedsiębiorca posiadający pracowników ma obowiązek wprowadzać Regulamin pracy. Zobligowani do tego są pracodawcy z liczbą 20 lub więcej pracowników (chyba, że są objęci układem zbiorowym pracy). Do wielkości zatrudnienia zalicza się osoby współpracujące na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, czy spółdzielczej umowy o pracę. Nie ma znaczenia czy czas pracy obejmuje cały etat czy tylko jego część. Postanowienia Regulaminu nie dotyczą osób współpracujących w oparciu o umowę zlecenia czy o dzieło, nie odnoszą się także do pracujących z umową o pracę tymczasową.
Regulamin wchodzi w życie po 14 dniach od daty podania go do wiadomości pracowników.
Co zamiast Regulaminu pracy w małej firmie?
Dla zatrudniający mniej niż 20 pracowników, stworzenie i wprowadzenie Regulaminu pracy jest fakultatywne. W przypadku kiedy przedsiębiorcy nie zdecydują się na ten krok, są zobowiązani poinformować załogę w formie obwieszczenia o systemie i rozkładach czasu pracy oraz okresie rozliczeniowym.
Co powinien zawierać Regulamin pracy?
Obowiązkowo należy umieścić zapisy regulujące organizację pracy, wyposażanie pracowników w narzędzia, materiały, odzież, systemy czasu pracy i okresy rozliczeniowe, porę nocną, szczegółowe informacje na temat wypłaty pensji, wykazy prac i czynności zakazanych i dozwolonych pracownikom młodocianym oraz kobietom, ponadto należy określić wytyczne dotyczące BHP i ochrony przeciwpożarowej, sposób poinformowania pracowników o ryzyku zawodowym, a także funkcjonujący u pracodawcy sposób potwierdzania dobowego czasu pracy i metody usprawiedliwiania nieobecności.
Regulamin wynagradzania pracowników – co to jest i co zawiera?
Regulamin wynagrodzeń, to kolejny wewnątrzzakładowy akt normatywny, określający warunki wynagradzania i regulujący inne świadczenia związane z pracą. Obowiązek jego wprowadzenia – podobnie jak i w przypadku Regulaminu pracy – dotyczy zakładów, w których liczba osób pracujących na etat, wynosi co najmniej 20 oraz nie funkcjonuje w nich zakładowy lub ponadzakładowy układ zbiorowy określający indywidualne warunki zatrudnienia.
W Regulaminie wynagradzania należy określić wysokość stawek zapłaty za określony rodzaj pracy lub na określonym stanowisku oraz – jeżeli występują – dodatkowe elementy pensji. Ponadto w treści należy określić przyjęty system wynagradzania, zasady przyznawania premii lub prowizji oraz innych świadczeń, jak np. nagród, dodatków oraz warunków wypłacania należności z tytułu podróży służbowych.
Krótki regulamin pracy – przykładowy wzór
Zakres tematów, które powinien określać Regulamin pracy, to:
- Wskazaną podstawę prawną
- Informację o organizacji pracy, obowiązki pracownika i pracodawcy
- Rozkład i porządek czasu pracy
- Zasady usprawiedliwiania nieobecności w pracy i spóźnień do pracy
- Zwolnienia od pracy
- Termin, miejsce i czas wypłaty wynagrodzenia
- Informację o ochronie pracy kobiet i młodocianych
- Obowiązki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
- Odpowiedzialność porządkowa pracowników
W Regulaminie pracy można umieścić także:
- Terminy dodatkowych dni wolnych od pracy
- Wykaz prac wykonywanych w zakładzie pracy, przy których nie wolno zatrudniać kobiet
- Wykaz prac wykonywanych w zakładzie pracy, przy których nie wolno zatrudniać młodocianych
- Rodzaje prac wykonywanych w zakładzie pracy oraz wykaz stanowisk, dozwolonych pracownikom młodocianym w celu odbywania przygotowania zawodowego
- Wykaz środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego oraz przewidywane okresy ich użytkowania
Regulamin pracy – podstawa prawna
- Kodeks pracy i przepisy wykonawcze wydane na ich podstawie Art. 104, art. 104[1]-104[3]
- Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Tekst jednolity: Dz. U. 2001 r. Nr 79 poz. 854) – Art. 27 ust. 4 i art. 30 ust. 4 i 5
Autorem tekstu jest Portal z ofertami pracy – Szukampracy.pl